Wraz z 1 stycznia 2019 roku wchodzą w życie nowe zasady rozliczania dla małych przedsiębiorstw. Małych, to jest takich, których średniomiesięczny dochód nie przekracza 5 250 zł. Regulacje te określane są jako "mały ZUS".
Mały ZUS - co to takiego?
Do tej pory wszyscy przedsiębiorcy, niezależnie od osiąganych dochodów, opłacali jednakowe składki ZUS. Powodowało to oburzenie szczególnie wśród przedstawicieli jednoosobowych działalności gospodarczych o stosunkowo niskich dochodach. Blisko dwa lata trwały rozmowy i prace nad nowymi regulacjami, które ostatecznie zaczynają obowiązywać od 2019 roku. Oznacza to, że przedsiębiorcy osiągający średnie dochody miesięczne nie większe niż 2,5-krotność płacy minimalnej, mogą płacić niższe składki na ubezpieczenie społeczne - proporcjonalnie do uzyskiwanych dochodów.
Należy zaznaczyć, że niższe stawki dotyczą jedynie składek na ubezpieczenie społeczne.
Kto może skorzystać z małego ZUS-u?
By móc skorzystać z możliwości opłacania niższych składek, przedsiębiorca musi spełnić kilka warunków, to znaczy:
- musi być przedsiębiorcą zarejestrowanym w CEIDG
- jego średnie dochody miesięczne nie mogą przekroczyć 2,5-krotności obowiązującej płacy minimalnej
- w poprzednim roku kalendarzowym nie była przez niego prowadzona działalność pozarolnicza jako: osoba wykonująca wolny zawód, artysta, twórca, wspólnik spółki, a także jako osoba prowadząca szkołę (zarówno publiczną, jak prywatną)
- nie korzystał ze zwolnienia VAT podczas rozliczenia na karcie podatkowej
Z jakimi obowiązkami wiąże się korzystanie z małego ZUS-u?
By móc skorzystać z nowych zasad rozliczania składek na ubezpieczenie społeczne, należy w pierwszej kolejności przekazać do ZUS-u informację o przychodzie za poprzedni rok kalendarzowy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej oraz najniższej podstawie wymiaru składek (w formie raportu miesięcznego bądź deklaracji rozliczeniowej). Na żądanie organów należy również przedstawić dokumenty potwierdzające wysokość rocznego przychodu - w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia otrzymania wezwania.
Przedsiębiorcy korzystający z małego ZUS-u są ponadto zobowiązani do zgłaszania się do ubezpieczeń z odpowiednim kodem tytułu do ubezpieczenia (wskazanym w rozporządzeniu).
Jak ustalić najniższą podstawę wymiaru składek?
Obliczenie najniższej podstawy wymiaru składek nie jest zbyt skomplikowane i można je przeprowadzić w trzech krokach. W przypadku wątpliwości zawsze warto skorzystać z pomocy specjalistów z biura rachunkowego, którzy dokonają niezbędnych obliczeń i pomogą uniknąć pomyłek. Poniżej znajduje się uproszczona procedura dokonywania tych wyliczeń:
- ustalenie przeciętnego przychodu miesięcznego w minionym roku kalendarzowym (z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej) - w tym celu należy podzielić roczny przychód z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w minionym roku kalendarzowym przez liczbę dni kalendarzowych, podczas których prowadzona była ta działalność, następnie uzyskany wynik mnożymy przez 30, otrzymany wynik należy zaokrąglić do pełnych groszy
- pomnożenie uzyskanego wyniku (przeciętnego miesięcznego przychodu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w minionym roku kalendarzowym) przez obowiązujący współczynnik ogłoszony przez Prezesa ZUS w Monitorze Polskim - otrzymany wynik należy również zaokrąglić do pełnych groszy
- porównanie otrzymanego wyniku do kwoty 30% minimalnego wynagrodzenia (nasz wynik nie może być niższy) oraz do 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia (nasz wynik nie może przekraczać tej kwoty).
Czy można zrezygnować z tzw. małej działalności gospodarczej?
Przedsiębiorca może w dowolnym momencie zrezygnować z prawa do ustalania najniższej podstawy wymiaru składek. By tego dokonać, wystarczy nie zgłosić się w odpowiednim terminie do ubezpieczeń społecznych, tj. w ciągu 7 dni od:
- 1 stycznia danego roku
- pierwszego dnia nabycia prawa do skorzystania z ulgi
- pierwszego dnia prowadzenia bądź wznowienia działalności gospodarczej
Co ważne, rezygnacja ta jest nieodwołalna, a to oznacza, że zarówno za bieżący miesiąc, jak i pozostałe miesiące do końca roku kalendarzowego przedsiębiorca będzie odprowadzał wyższe składki na ubezpieczenie społeczne.
Zalety korzystania z małego ZUS-u
Z całą pewnością niższe stawki składek na ubezpieczenie społeczne odciążą drobnych przedsiębiorców. Będą oni mogli korzystać z ulgi, która oznacza składki proporcjonalne do uzyskiwanych przychodów. To z kolei może znacznie wpłynąć na kondycję finansową niewielkich przedsiębiorstw oraz ich rozwój. Jest to również zachęta do prowadzenia działalności gospodarczej - szczególnie dla osób, dla których zbyt wysokie stawki były dotychczas główną barierą na drodze ku własnemu biznesowi. W dłuższej perspektywie może to wpłynąć na zmniejszenia stopnia bezrobocia.
