Osoby stawiające pierwsze kroki we własnym biznesie często wybierają na początek franczyzę. Jest to stosunkowo nowy model biznesowy w Polsce, który cieszy się coraz większą popularnością. Otóż, ten rodzaj działalności gospodarczej w znaczny sposób ułatwia uruchomienie firmy. Od razu działamy bowiem pod znanym logo i nazwą. Klienci znają markę i jej ufają, a to oznacza zminimalizowanie ryzyka niepowodzenia.
NA CZYM POLEGA FRANCZYZA?
Najogólniej mówiąc, jest to rodzaj prowadzenia działalności gospodarczej oparty na współpracy dwóch przedsiębiorców, tj.:
- franczyzodawcy – jest to przedsiębiorca prowadzący rozpoznawalną, zorganizowaną sieć sprzedaży bądź też świadczenia usług
- franczyzobiorcy – przedsiębiorca, który dopiero uruchamia własny biznes w ramach sprawdzonego, przetestowanego przez franczyzodawcę modelu biznesowego.
Podstawą tej współpracy jest umowa franczyzy. Na jej podstawie franczyzobiorca dostaje upoważnienie do korzystania z nazwy, logo, technologii oraz wiedzy i doświadczenia biznesowego właściciela danej sieci. Korzyści są tutaj obustronne. Franczyzobiorca ma znacznie ułatwiony start na rynku, franczyzodawca natomiast czerpie z tej współpracy korzyści majątkowe.
ZALETY FRANCZYZY
Wśród zalet tego modelu biznesowego niewątpliwe wymienić należy gotowy pomysł na biznes, możliwość korzystania z wiedzy i technologii doświadczonego przedsiębiorcy, działalność pod szyldem znanej marki. Tym samym mamy tutaj do czynienia z minimalizacją ryzyka związanego z rozpoczęciem działalności gospodarczej. Co więcej, franczyza trwa przez określony w umowie czas. Dzięki temu można sprawdzić, czy taka współpraca nam odpowiada i czy chcemy ją kontynuować. Po upływie wskazanego w umowie czasie można się bez jakichkolwiek konsekwencji wycofać z franczyzy. Jeśli natomiast model ten się sprawdzi, możemy przedłużyć współpracę – według indywidualnych ustaleń.
WADY FRANCZYZY
Oczywiście, nie ma idealnego modelu biznesowego pozbawionego całkiem wad czy też ryzyka. Na niekorzyść tego rodzaju działalności wpływają przede wszystkim opłaty, czyli udziały w zyskach. Franczyzodawcy przysługuje bowiem wynagrodzenie za udostępnienie znaku towarowego, doradztwa, podzielenie się know-how. W zależności od indywidualnych ustaleń jest to stała opłata miesięczna lub też procent od osiąganych dochodów. Istnieje również ryzyko upadku franczyzodawcy, co z kolei oznacza, że nie będzie możliwe prowadzenie działalności pod jego marką (pomimo tego, że nie upłynął czas określony w umowie współpracy).
WYBÓR FRANCZYZY
Po analizie wszystkich za i przeciw i podjęciu świadomej decyzji o rozpoczęciu franczyzy, należy się dobrze zastanowić, pod którą marką chcemy prowadzić swoją działalność. Wybór jest spory i nie trzeba długo szukać ofert. Dla franczyzodawców jest to dodatkowe źródło dochodów, a także prosty i skuteczny sposób na promowanie swojej marki oraz zwiększanie jej rozpoznawalności. Dlatego często reklamują się w prasie, radiu, Internecie. Dostępne są również specjalne katalogi oraz targi franczyzodawców.
Na co zwrócić szczególną uwagę? Przede wszystkim warto zrobić dokładny wywiad w środowisku. Warto skorzystać z doświadczenia innych franczyzobiorców, którzy wiedzą już, na co szczególnie powinni zwrócić uwagę przed podjęciem współpracy. Być może uchroni to przed podjęciem pochopnej decyzji i wybraniem niewłaściwego partnera biznesowego.
Czym się kierować? Przede wszystkim własnymi zainteresowaniami. Łatwiej bowiem odnaleźć się w branży, którą znamy i która sprawia nam przyjemność. Nie polecamy rozpoczynania działalności w sektorach, o których nie ma się pojęcia. Należy przy tym również uwzględnić swoje umiejętności i zdobyte wcześniej doświadczenie zawodowe. Warto także zebrać jak najwięcej informacji na temat danego franczyzodawcy, tj.:
- długość obecności na rynku
- oferowane produkty/usługi
- polityka cenowa
- konkurencja na rynku
- liczba placówek i pracowników
- przynależność do Polskiej Organizacji Franczyzodawców
- rozpoznawalność marki.
Należy również dokładnie omówić z potencjalnym franczyzodawcą kwestie finansowe, a także zakres współpracy (oferowane wsparcie w postaci np. szkoleń, pomocy przy rekrutacji pracowników, materiałów reklamowych, itp.).
UMOWA FRANCZYZY
Rozmowy z franczyzodawcą nie są wiążące. Jednak po nich następuje pora na ostateczną decyzję. Jeśli zdecydujemy się na zawarcie współpracy, należy podpisać umowę franczyzową. Określa ona zakres praw oraz obowiązków obu stron i reguluje zakres współpracy. Warto dokładnie przeanalizować jej treść, by uniknąć sytuacji problematycznych. W przypadku wątpliwości, niezrozumiałych zapisów i klauzul warto skonsultować się z prawnikiem bądź też profesjonalnym doradcą.
Warto tutaj zaznaczyć, że franczyza jest stosunkowo nową formą działalności gospodarczej w naszym kraju. Nie ma też regulacji prawnych, które sztywno określają wzór takiej umowy. Istnieje zatem duża swoboda w tworzeniu umów współpracy franczyzowej, stąd też tak ważne jest, by przed jej podpisaniem dokładnie przeanalizować wszystkie zapisy – ze szczególnym naciskiem na poprawność danych obu stron, okres obowiązywania umowy, konkretne prawa i obowiązki stron, zakres współpracy, zakaz konkurencji, a także kwestie finansowe oraz zasady rozliczeń.
